Dit jaar is het 65 jaar geleden dat de eerste ex-KNIL militairen met hun gezinnen in de Rotterdamse haven aankwamen voor een ’tijdelijk’ verblijf. Dit was het gevolg van een politiek besluit dat de geschiedenis van de Molukse bevolkingsgroep in Nederland sterk heeft bepaald.
De Vaassense Molukkers zijn in 1958 in het speciaal gebouwde barakkenkamp ‘Woonoord Vaassen’ komen wonen. Het was een Moluks dorpje in een dorp. Maar anno 2016 leeft de Molukse gemeenschap perfect samen met andere Vaassenaren: sociaal én toegankelijk.
Van hout naar steen, van toen tot nu
Toen men in 1976 verhuisde van ‘hout naar steen’, ging dat eerst gepaard met hardhandig overheidsoptreden. Maar inmiddels hebben velen hun weg kunnen vinden in de Nederlandse samenleving.
De bevolkingssamenstelling van de ‘Molukse’ wijk is in al die jaren ook veranderd. Men krijgt ook elders gemakkelijker een huis toegewezen. Het samenleven met niet-Molukse wijkbewoners verloopt over het algemeen goed. De Molukse cultuur is zeer sociaal te noemen. Op grond van een goede persoonlijke relatie kan men gauw opgenomen worden in een gezin of familie. Molukkers hebben ‘een leven en laten leven’-houding.
Inmiddels participeren individuele Molukkers actief in organisaties en zijn er veel contacten met andere maatschappelijke organisaties (zoals bijvoorbeeld kerken).
Veranderingen in overheidsbeleid
De recente verandering in de overheidsbeleid met betrekking tot wonen, zorg en inkomen zal onherroepelijk ook impact hebben op de gemeenschap. In 2015 werd de Wet Maatschappelijke Ondersteuning geïmplementeerd. De eerste generatie Molukkers bestond nauwelijks meer. De tweede generatie (de Molukse babyboomers) was in opkomst. Dit is hét moment om die mensen te wijzen op veranderingen in overheidsbeleid en de mogelijke gevolgen die dat zal hebben op wonen en zorg in de nabije toekomst.
De Molukse senioren van nu zijn opgegroeid in Nederland, hebben onderwijs gevolgd en zijn sterk beïnvloed door de Nederlandse cultuur. Ook weten ze dat zij niet als vanzelfsprekend op de kinderen kunnen terugvallen bij een eventuele zorgvraag. Tegelijkertijd is er een besef van het verlies van de traditionele Molukse waarden (onderlinge solidariteit, warme gastvrijheid, één voor allen, allen voor één), waardoor gevoelens van onzekerheid met betrekking tot de toekomst kunnen ontstaan.
Molukse burgerinitiatieven
Na een informatieavond over de WMO in 2015 zijn diverse burgerinitiatieven ontstaan, zodat Molukse wijkbewoners zich ook gezamenlijk kunnen organiseren. De ene groep (genaamd St. Rumah Beta, ofwel ‘Mijn Huis’) maakt zich sterk om een woon-/ zorgvoorziening voor ouderen te realiseren.
De Werkgroep Ouderen Berkenoord2 is een netwerk rondom de senioren in deze wijk. Uitgangspunten daarbij zijn: het aanboren van de eigen kracht van de wijkgemeenschap (jongeren incluis) en het vergroten van de toegankelijkheid tot bestaande professionele hulpverlening. Verder is er een goede samenwerking met St. Nusantara. Dat resulteerde in een inloopspreekuur maatschappelijk werk in wijkgebouw Balai Pusat.
Burgers werken samen met sociaal werker
In het kader van ‘zo lang mogelijk thuis wonen’ is er een samenwerking ontstaan tussen burgers en een sociaal werker die als link fungeert naar andere zorginstellingen. Na inventarisatie zijn er huisbezoeken gedaan bij 70-plussers. De uitkomst? Molukkers van deze leeftijd zijn (nog) niet zorgbehoeftig. Voor eventuele hulp doet men vaak een beroep op kinderen die vaak elders wonen.
In de wijk Berkenoord2 wonen veel bewoners met een niet-Molukse achtergrond. Ze wonen al jaren heel prettig in de wijk. Dat is gebleken uit een vorig jaar gehouden enquête over leven en wonen. Een van de grote uitdagingen de komende tijd? Door faciliteren van ontmoetingsplaatsen en –momenten proberen om alle wijkbewoners ongeacht achtergrond te activeren. Zodat hieruit allerlei initiatieven en activiteiten ontstaan ten behoeve van alle wijkbewoners. Wijkgebouw Balai Pusat heeft daarbij een belangrijke functie als ontmoetingsplaats.
foto’s: Vaassen online
