Een luide, aanstekelijke lach vult de ruimte van wijksteunpunt Bloemfontein in Vaassen. “Daar komt onze Douwe binnen”, lacht Fabiënne Zoetbrood (40), sociaal werker van Stichting Koppel. Het is dinsdagavond en het loopt tegen half acht. Vrijwilligers zijn druk in de weer met het verschuiven van tafels.
De sjoelbak wordt klaargezet en ook de doos met Rummikub ligt binnen handbereik. De ruimte vult zich met de geur van koffie. En langzaam druppelen de eerste buurtbewoners binnen.
“Het BuurtKaffee is eigenlijk een beetje mijn kindje”, vertelt Fabiënne trots. Het initiatief begon vanuit de Participatiespringplank, een project waarmee Stichting Koppel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt coacht om binnen hun vermogen een bijdrage aan de samenleving te leveren. “Het doel was om mensen op een laagdrempelige manier hun netwerk in de buurt te laten vergroten en de mogelijkheid voor het bieden van vrijwilligerswerk. En zo ontstond het BuurtKaffee, een wekelijks samenkomen van buurtbewoners, geheel gerund door vrijwilligers.”
Inmiddels faciliteert de stichting op meerdere locaties BuurtKaffees en Eetcafés in de gemeente Epe. Allemaal met één gezamenlijk doel: Het verbinden van mensen. Het verbinden van mensen onderling maar ook het maken van een connectie tussen mensen, organisaties en andere dienstverleners.
“We noemen het ook wel: welzijn nieuwe stijl”, legt Marian Kemper, directeur bestuurder van Stichting Koppel uit. “Door middel van wijkgerichte projecten brengen wij bewoners en organisaties bij elkaar. En als een project eenmaal loopt dan trekt Koppel zich terug.”
De bezuinigingen in de zorg hebben binnen veel gemeentes geleid tot de meest uiteenlopende welzijnsinitiatieven. “De overheid vraagt bijvoorbeeld dat mensen langer zelfstandig blijven wonen. Het komt er dus op neer dat zorgvragen uitgesteld worden en daar komt het welzijnswerk voor in de plaats”, vertelt Kemper.
Stichting Koppel Epe verzorgt welzijnswerk in de breedste zin van het woord voor alle inwoners van de gemeente. Binnen het project Dorpskracht zijn bijvoorbeeld alle bestaande formele en informele netwerken geïnventariseerd èn samengebracht. Gezamenlijk storten ze zich op vraagstukken met betrekking tot gezondheid, werk en opvoeding. En zo levert iedereen met zijn eigen expertise een bijdrage aan het welzijn en de leefbaarheid van de gemeente.
Maar er wordt ook praktische hulp geboden. In samenwerking met de gemeente Epe en de lokale wasserij zag ‘Was & Strijk Service’ het levenslicht. Inmiddels is de service uitgegroeid tot een algemene voorziening en kan iedereen uit de gemeente er gebruik van maken. Enthousiaste vrijwilligers houden de zaak draaiende en doen op deze manier werkervaring op. Een aantal van hen stroomt uiteindelijk door naar een betaalde baan.
Zicht op een betaalde baan heeft ze niet meer, maar Jolanda Hobelman (47) loopt zich als vrijwilligster tijdens het BuurtKaffee de benen uit het lijf. “Morgen moet ik het bezuren hoor,” vertelt de goedlachse dame uit Vaassen. “Ik ben volledig afgekeurd en zat altijd alleen maar thuis. Totdat ik een flyer over het BuurtKaffee in de bus kreeg. Ik zorg nou eenmaal graag en hier voel ik me eindelijk weer nuttig.”
En het is ook gezellig bij het BuurtKaffee. Kees Versteeg en Hans van de Pol gaan fanatiek tekeer op de sjoelbak. Als je niet uitkijkt vliegen de stenen je om de oren. “Mijn topscore is 126, maar vandaag kom ik niet verder dan een magere 99”, bromt Van de Pol. Zijn tegenstander probeert hem op te beuren: “Maar we komen toch voor de gezelligheid?”.
Ook Frieda de Weerd (53) heeft haar plekkie helemaal gevonden bij BuurtKaffee. Voorheen durfde ze bijna de deur niet uit en voelde ze zich minderwaardig ten opzichte van anderen. Maar sinds ze bij het BuurtKaffee komt gaat het beter. “De eerste keer durfde ik bijna niet naar binnen,” herinnert ze zich blozend. Maar inmiddels durft Frieda meer dan ze ooit had verwacht. “Ze heeft mij vorige week zelfs voor de koffie uitgenodigd!”, vertelt Jolanda vrolijk. “En vrijdag kom je even bij mij langs voor een bakkie, toch?” Schuchter maar met een trotse knik bevestigt Frieda deze mijlpaal in haar leven.
“Het koppelen van maatjes is ook een van de dingen die we vanuit de stichting stimuleren”, vertelt sociaal werker Fabiënne. “Ik ben veel aanwezig in de wijk en ken de bewoners goed. Ik weet dus ook wie elkaar nodig heeft en wie elkaar kan versterken”. Fabiënne noemt het voorbeeld van een Poolse dame in haar wijk, die graag de Nederlandse taal beter onder knie wilde krijgen. “Ik wist dat er tegenover bij haar in de straat een dame woonde die gezelschap zocht. Door ze aan elkaar te koppelen konden ze elkaar helpen zonder zelf het gevoel te hebben een last te zijn voor de ander.”
Het werk van Stichting Koppel heeft kent ook een preventieve werking. Want als deze welzijnsvragen blijven liggen, dan bestaat de kans dat mensen steeds verder afglijden en nog veel meer zorg nodig hebben. En dat kost dan uiteindelijk nog veel meer geld.
“En dat is precies wat we met ons werk willen voorkomen”, benadrukt Kemper. “Met de verschuiving van zorg naar welzijn en steunnetwerken, willen we graag bereiken dan mensen het gewoon vinden om voor elkaar te zorgen en dat ze er plezier aan beleven.”
foto: Hans van de Vlekkert
